Khủng hoảng - thời của thanh toán trực tuyến

Khủng hoảng - thời của thanh toán trực tuyến

Với hơn 20 triệu người sử dụng Internet, VN được coi là thị trường tiềm năng cho phát triển thương mại điện tử. Nhiều doanh nghiệp đang coi việc ứng dụng công nghệ, thanh toán trực tuyến là giải pháp tiết giảm chi phí trong thời khủng hoảng hiện nay.

Diễn đàn về "Phát triển thanh toán trực tuyến trong thương mại điện tử - Vietnam Online Payment" do Bộ Công Thương và Ngân hàng Nhà nước VN tổ chức chiều qua (16/3) đã thu hút sự có mặt của hơn 200 quan khách là những chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực công nghệ thông tin, viễn thông trong và ngoài nước. Tại đây, các vấn đề liên quan đến bảo mật, khả năng tiết giảm chi phí và những lợi ích của doanh nghiệp và khách hàng khi tham gia các hoạt động thương mại điện tử tiếp tục được đề cập.

Theo Phó cục trưởng Cục Thương mại Điện tử và Công nghệ thông tin Bộ Công Thương - Trần Hữu Linh, với 65% người tiêu dùng có tìm hiểu thông tin về sản phẩm trước khi mua, 27% các hoạt động mua sắm trực tuyến, cộng thêm số người sử dụng Internet chiếm tới 25% dân số, Việt Nam đang có những thuận lợi lớn trong việc phát triển thương mại điện tử trong đó có thanh toán trực tuyến.

Thời gian giao dịch qua Internet chỉ bằng 70% so với giao dịch qua fax và bằng 5% so với giao dịch qua bưu điện. Ảnh: H.A.

Thống kê của Bộ Công Thương cũng cho thấy, năm 2008 có tới 88% doanh nghiệp VN cho phép nhận đơn hàng bằng các phương tiện điện tử, 45% doanh nghiệp có website và 35% doanh nghiệp có doanh thu trên 15% nhờ thương mại điện tử. "Những con số này cho thấy nhu cầu bức thiết trong lĩnh vực thương mại điện tử của các doanh nghiệp Việt Nam. Đã đến lúc các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ nên tích hợp chức năng thanh toán điện tử vào website của mình", ông Trần Hữu Linh nhấn mạnh.

Ông Phạm Hồng Hải, Vụ trưởng Vụ Viễn thông - Bộ Thông tin và Truyền thông cũng nhấn mạnh với số người sử dụng Internet chiếm tới 25% dân số, tương đương với hơn 20 triệu người thì VN là thị trường tiềm năng để ứng dụng các công cụ thanh toán điện tử và khả năng tích hợp các ứng dụng công nghệ thông tin trong thương mại điện tử... "Mấy năm trở lại đây, hạ tầng mạng đã được cải thiện, thị trường cạnh tranh, chúng tôi đang tiếp tục hoàn thành đề án Luật Viễn thông sửa đổi và các quy định về chữ ký số, chứng thực điện tử... để hỗ trợ doanh nghiệp trong quá trình ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động sản xuất kinh doanh của mình", ông Hải nói.

Tại diễn đàn, hầu hết các ý kiến đại biểu đều cho rằng ứng dụng thương mại điện tử là xu hướng toàn cầu hóa mà các doanh nghiệp muốn phát triển không thể đứng ngoài cuộc. Trong bối cảnh khủng hoảng hiện tại, các giải pháp về công nghệ ngày càng được chú trọng hàng đầu nhằm tiết giảm chi phí giấy tờ, in ấn, gửi văn bản truyền thống, tăng năng suất lao động...

Số liệu thống kê của Vụ Thương mại Điện tử và Công nghệ Thông tin - Bộ Công Thương nhờ có thương mại điện tử, thời gian và chi phí giao dịch của mỗi doanh nghiệp cũng giảm đáng kể. Ước tính, thời gian giao dịch qua Internet chỉ bằng 70% so với giao dịch qua fax và bằng 5% so với giao dịch qua bưu điện.Chi phí giao dịch qua Internet chỉ bằng 5% chi phí giao dịch thông qua bưu điện. Chưa kể, thông qua việc giao tiếp thuận tiện qua mạng, quan hệ với trung gian và khách hàng được củng cố dễ dàng hơn. Đồng thời việc cá biệt hóa sản phẩm và dịch vụ cũng góp phần thắt chặt quan hệ với khách hàng và củng cố lòng trung thành.

Từ 15/12, Vietnam Airlines bắt đầu triển khai bán vé máy bay qua mạng cho phép khách hàng thanh toán trực tuyến bằng thẻ ghi nợ, thẻ nội địa (như Vietcombank Connect24, Techcombank Fast Access...), thẻ ATM và qua tin nhắn SMS. Trưởng phòng Thanh toán quốc tế Vietnam Airlines - Nguyễn Mạnh Tuấn cho hay tính đến ngày 11/3 đã có 30.000 lượt người truy cập vào trang web của hãng để đặt mua vé. Trong đó chỉ tính riêng ở thị trường nội địa, doanh thu từ bán vé qua mạng đã đạt 9,8 tỷ đồng. "Tôi cho rằng, hàng không là lĩnh vực có thể áp dụng phương thức thanh toán trực tuyến rất hữu hiệu có thể tiết giảm chi phí, giảm thủ tục phiền hà cho hành khách", ông Tuấn nói.

Giám đốc Công ty OnePay - Lê Huy Tường cho hay thanh toán trực tuyến ở VN các dịch vụ thanh toán trực tuyến dù xuất hiện tại VN từ những năm 2000 song mới mang tính tự phát. Vài năm trở lại đây cùng với sự phát triển của công nghệ thông tin, viễn thông và Internet, phương thức thanh toán này mới thực sự được nhìn nhận và từ đây cũng có nhiều đơn vị cung cấp ra đời như OnePay, Opaynet, PayU...

Ông Tường cho hay rất nhiều doanh nghiệp đang tìm đến các giải pháp công nghệ, ứng dụng thương mại điện tử và coi đây là giải pháp nhằm tiết giảm chi phí trong bối cảnh khủng hoảng, kinh tế khó khăn. Đơn cử như Tập đoàn Victoria Hotels - Resortst trước đây chẳng ngó ngàng gì đến website của mình, thế nhưng khi đối mặt với khó khăn, lượng khách hàng giảm sút, giải pháp được tập đoàn này nghĩ đến là quảng bá sản phẩm, dịch vụ của mình qua mạng, đồng cho phép đặt chỗ và thanh toán trực tuyến. Victoria cho rằng, cách làm này vừa tiết kiệm chi phí vừa kéo khách hàng tiếp cận sản phẩm dịch vụ được tốt hơn.

Một số doanh nghiệp đã áp dụng thương mại điện tử rất thành công theo mô hình kinh doanh của mình như bán vé máy bay qua mạng của Hãng hàng không giá rẻ Jetstar Pacific Airlines; dịch vụ cho thuê phòng qua mạng của các khách sạn; bán sách qua mạng của amazon.com; mô hình bán hàng qua mạng của ebay.com… Các phương pháp điện tử ở đây không chỉ có Internet mà bao gồm việc sử dụng các phương tiện công nghệ điện tử như điện thoại, fax, truyền hình, mạng máy tính… Ngoài ra, doanh nghiệp có thể áp dụng thương mại điện tử trong các hoạt động kinh doanh như quản lý nhân sự, quản lý sản xuất, tài chính và hỗ trợ ra quyết định kinh doanh…

Theo số liệu điêu tra của Công ty nghiên cứu thị trường AC Nielsen, năm 2006 thế giới có khoảng 10% dân số thực hiện việc mua bán trên mạng trên tổng số 627 triệu người. Tại Việt Nam, 75% số người truy cập Intemet là để xem tin tức, chơi game, chat, email và tra cứu tư liệu. Chỉ khoảng 7% là có biểu hiện mua bán trên mạng. Tuy nhiên, theo điều tra của Bộ Công Thương tại 1.600 doanh nghiệp trên cả nướ, tính đến 11/3/2009 hầu hết các doanh nghiệp đã triển khai ứng dụng thương mại điện tử ở những mức độ khác nhau và 100% doanh nghiệp có máy tính. Tỷ lệ doanh nghiệp có từ 11-20 máy tính tăng dần qua các năm và đến năm 2008 đạt trên 20%. Tỷ lệ doanh nghiệp đã xây dựng mạng nội bộ năm 2008 đạt trên 88% so với 84% của năm 2007. Báo cáo cũng cho thấy một trong những điểm sáng nhất về ứng dụng thương mại điện tử của doanh nghiệp là tỷ lệ đầu tư cho phần mềm tăng trưởng nhanh, chiếm 46% trong tổng đầu tư cho công nghệ thông tin của doanh nghiệp năm 2008, tăng gấp 2 lần so với năm 2007. Doanh thu từ thương mại điện tử đã rõ ràng và có xu hướng tăng đều qua các năm. 75% doanh nghiệp có tỷ trọng doanh thu từ thương mại điện tử chiếm trên 5% tổng doanh thu trong năm 2008. Nhiều doanh nghiệp đã quan tâm bố trí cán bộ chuyên trách về thương mại điện tử.

Một số báo cáo gần đây cũng cho thấy khủng hoảng kinh tế có thể khiến doanh nghiệp sụt giảm về mặt doanh thu nhưng khả năng nhận thức về các ứng dụng thanh toán điện tử lại tăng lên. "Nhiều doanh nghiệp coi việc ứng dụng hình thức quảng bá sản phẩm, bán hành qua mạng, thanh toán trực tuyến là một giải pháp tiếp cận thị trường mới đem lại doanh thu cao và tiết giảm chi phí", ông Tường nói.

Dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt cho người tiêu dùng đã được đẩy mạnh trong năm 2008, nhờ sự tham gia tích cực của các ngân hàng trong nước và các công ty cung cấp dịch vụ thanh toán điện tử. Giới chuyên gia nhìn nhận, cùng với sự bùng nổ của thị trường viễn thông với tốc độ phát triển thuê bao lên tới 300% như hiện nay thì điên thoại di động trở thành một công cụ hữu hiệu để tích hợp các dịch vụ thanh toán trực tuyến.

Ông Nguyễn Chiến Thắng - Tổng giám đốc Mạng thanh toán Paynet cho rằng thanh toán qua di động sẽ là một xu hướng trong tương lai mà nhiều nước trên thế giới đã trải qua. Điện thoại di động ngày càng phổ cập và rất nhiều đã coi đây là vật bất ly thân nên đây được coi là thị trường tiềm năng để ứng dụng các dịch vụ thanh toán trực tuyến.

Theo ông, với chiếc điện thoại di động tích hợp công nghệ thanh toán điện tử, mọi người đều có thể tham gia vào việc kinh doanh phân phối các sản phẩm, dịch vụ trả trước. Khác với các cổng thanh toán hiện có, khách hàng sử dụng cổng thanh toán PayNet không phải nhập thông tin tài chính cá nhân như số tài khoản ngân hàng, số thẻ Visa hay Master Card mỗi khi thực hiện giao dịch mua hàng. Khách hàng có thể nạp tiền vào tài khoản netCash từ các điểm đại lý của PayNet, các điểm bưu điện hoặc từ ngân hàng có kết nối với PayNet. Toàn bộ số tiền nạp vào tài khoản giao dịch trực tuyến được quản lý và lưu ký tại ngân hàng trước khi chuyển cho người bán nhằm bảo vệ quyền lợi cả bên mua và bên bán.

Theo giới chuyên gia lý do hạn chế sự phát triển thương mại điện tử tại Việt Nam hiện nay là do người tiêu dùng còn chưa đủ tin tưởng vào hình thức mua hàng trực tuyến. Hình thức này đã mang đến những rủi ro nhất định, như người mua không được trực tiếp kiểm tra sản phẩm khi mua hoặc đã thực hiện thanh toán mua hàng mà không nhận được sản phẩm. Để đảm bảo tính bảo mật khi thanh toán trực tuyến là: - Ký vào mặt sau của thẻ ngay khi nhận được thẻ từ ngân hàng phát hành. - Giữ một bản ghi số tài khoản, ngày hết hạn thẻ một cách an toàn. - Luôn để ý khi nhân viên thu ngân thực hiện cà thẻ. - Kiểm tra hóa đơn trước khi ký nhận. Yêu cầu nhân viên bán hàng hủy những hóa đơn sai, hỏng. - Hủy các bản sao hóa đơn. - Giữ lại hóa đơn để đối chiếu với sao kê sau này. - Kiểm tra các hóa đơn ngay lập tức và so sánh với tài khoản. - Thông báo về tất cả các khoản thanh toán đáng ngờ bằng văn bản cho ngân hàng phát hành thẻ ngay lập tức. - Thông báo tới ngân hàng phát hành ngay khi bạn thay đổi địa chỉ. - Luôn giữ thẻ trong ví. Nhờ ngân hàng thực hiện khóa thẻ ngay lập tức khi bạn nhận ra mình bị mất thẻ. Ngân hàng phát hành quy định bạn không phải chịu trách nhiệm đối với những giao dịch phát sinh sau khi bạn thông báo mất thẻ.

Hồng Anh

http://vnexpress.net